Inleiding*
Dit blog is geschreven in de eerste persoon, maar bestaat uit de ervaringen van meerdere beeldmakers. Namen en identificerende informatie zijn opzettelijk niet vermeld. Het was al rumoerig genoeg destijds om het geheel weer op te rakelen. Het verhaal is geschreven met enige verontwaardiging, maar zonder vloekwoorden. Als je de voorbeelden leest begrijp je waarschijnlijk wel waarom. Aan het eind vind je tips voor Beeldmakers en Bloggers om veilig met beeld te werken.
Dit is het tweede blog in een reeks van 3 deel 1 (objectiever geschreven met stappen plan voor veilig beeld gebruiken) vind je hier: Beeldgevaar 1
Het derde deel verschijnt einde middag/vanavond op blogpraat met extra linkjes naar creative commons en verantwoorde foto sites 😉
Het geval van de verwisselde identiteit
“Hee, daar heb ik mijn tekening helemaal niet geblogd.
Wat doet ze daar?
Even vraag ik me vol verbazing af of ik in een slaapdronken nachtelijke internetsessie toch ergens ben ingelogd en mijn tekening zich nu op tumblr bevindt.
Niets van dat alles.
Ze is gewoon gejat van mijn wordpress website.
een andere tekenaar heeft ze ge(re)blogd en als eigen werk gepresenteerd.
Niet dat ‘ie het duidelijk zegt ‘dit is van mij’ of vermeld ‘dit is een reblog van een mooi plaatje’
Hij blogde het terloops tussen zijn ‘eigen werk’
Als comment staat er enkel bij
“hard werk en goed gelukt.”
Waarna vervolgens al zijn volgers reacties geven die duiden dat ze verwachten dat hij het heeft gemaakt.
De blogger spreekt ze niet tegen.
Wanneer ik er iets van zeg, steekt er een storm van verontwaardiging op.
Het stormt zelfs zo flink dat andere beeldmakers zich bij mij voegen nadat blijkt dat mijn tekening niet de enige is die de blogger heeft ‘geclaimd’ als de zijne.
Waarom? Vragen we ons allemaal af. Omdat je complimentjes wilde?
Oh, er staat ook een optie tot licentie en verkoop van posters.
Gelukkig heeft hij nog geen tekening verkocht.
Publieke verontwaardiging en diverse cease and desists van beeldmakers ‘dwingen’ de blogger de content off-line te halen.
Vrij vertaald: Hij moet ophouden zich uit te geven voor ‘beeldmaker’ met andermans werk en de beelden die niet van hem zijn van zijn website verwijderen.
Dit is een extreem voorbeeld van werk toe-eigenen.
-//-
Met vermelding, maar dan wel mijn vermelding.
Een andere trend is dat sommige blogs/websites de moeite nemen watermerken en url uit afbeeldingen te verwijderen en deze te vervangen door de hunne zodat zij alle bezoekers krijgen en de originele tekenaar in het ongewisse blijft.
Ik beschrijf nu een situatie waarbij de beelden in kwestie door de maker eerst zelf gedeeld zijn om gedeeld te worden, vandaar het duidelijke watermerk en logo. (bijvoorbeeld op pinterest of tumblr)
Werkelijk? Waarom wil je niet dat je bezoekers de originele beeldmaker’s website bezoeken?
Je hebt je clicks gehad. Vaak verdienen deze opmerkelijk nieuws- en deel-blogs van reclame op hun website.
Stuur ze door naar de beeldmakers.
Misschien wil iemand de maker inhuren of betalen om het beeld te mogen gebruiken?
Van ‘t mogelijke te verdienen geld koopt een beeldmaker meer tijd om nog meer beeld te maken 🙂
Win-win situatie volgens mij.
-//-
Hee, zo doe je dat niet!
In verhouding tot bovenstaande situaties is het minder vervelend maar nog steeds onprettig om je werk tegen te komen op een website in een context waar het helemaal niet voor bedoeld is en zeker als het copyrighted is.
De casus van de vermengde rechten
Een afbeelding uit mijn portfolio (een logo of illustratie gemaakt in opdracht voor een bedrijf/persoon) dat door de blogger als ‘opleukertje’ op een blog geplaatst is.
Zonder of met naamsvermelding maakt niet uit want
a) het is eigendom van een opdrachtgever/bedrijf.
b.) Je hebt zonder toestemming werk gepakt van mijn website. Waar ik een vet copyright tekst op heb staan met heel duidelijk:
…niet vermenigvuldigen op enigerlei wijze zonder eerst vooraf schriftelijk toestemming te vragen en hebben gekregen van de maker (rechthebbende).
Doordat het werk in opdracht is gemaakt liggen de rechten niet (geheel) meer bij mij.
Terzijde: Een beeldmaker moet of in het contract opnemen dat deze het werk in z/h portfolio mag tonen of achteraf aan opdrachtgever toestemming vragen om het in portfolio te tonen.
Dus je hebt nu niet alleen met de maker te doen maar ook de opdrachtgever.
-//-
Zo bedoelde ik het helemaal niet! (context en ethiek)
Stel dat er een creative commons op het beeld stond.
En het beeld is uiteindelijk gebruikt bij een blog artikel maar door de plaatsing van het beeld op het blog lijkt het alsof de beeldmaker het gedachtengoed deelt van de blog-schrijver.
[vul hier een ideële, morele en ethische reden in] waarom je niet geassocieerd wil worden. Voorbeeld?
Jouw vrolijke tekening/foto nav portret, (waar je toestemming voorhad) staat nu op de website van een hustler en playboy fan die daar foto’s naast jouw illustratie/beeld toont die veel verder gaan dan wat jij voor ogen had.
Dan kan je nog steeds een cease-and-desist (bezwaar met verzoek tot verwijderen) sturen.
-//-
Oeps, foutje. Zal ‘t niet meer doen.
Afijn, blog-lust verblindde de blogger tijdelijk en een foutje is zo gemaakt.
Natuurlijk houden we als beeldmakers rekening met de kennis van de blogger. Onwetendheid of opzet?
Het verschil is merkbaar na zoveel jaar werken in de beeld industrie.
Beginnende bloggers, die geef je tips, vraag je het beeld te verwijderen en vergeef je een misstap afhankelijk van de situatie, je bent tenslotte zelf ook beginner geweest.
Gek, eigenlijk zou je verwachten dat mensen vooral nu het hebben van eigen en unieke stem en content zeer belangrijk wordt voor blogger zich meer zouden verdiepen in de opties rechten en plichten die ze hebben om hun eigen beeld en tekst te beschermen en beheren.
Het is niet alsof de discussies over beeld en tekst en ‘eigenaarschap’ in kleine achterkamertje hebben plaatsgevonden of op niche blogs die niemand behalve de nicheblogger leest.
-//-
De opzettelijke (veel beeld) blogger met losse moraal en winstoogmerk
Een blogger die weet hoe het zou moeten maar het niet doet. Keer op keer. Want een naamsvermelding of copyright doet af aan het blog.
Huh? Er zijn zoveel mogelijkheden om een naamsvermelding subtiel te integreren in een blog. Maar blijkbaar te veel moeite.
Niet dat het een blogger is met een persoonlijk blog over huis keuken en tuin mussen
maar het is een blogger die zich professioneel profileert als ‘personal brand’
of het is een blogger wiens website bol van affiliate links staat en /of middels een webshop gekoppeld aan het blog zaken verkoopt.
Deze blogger kan een cease-and-desist ontvangen.
Een cease and desist aka blafbrief waarmee je bedoelt: kennisgeving van het feit dat ik weet dat jij mijn beeld oneigenlijk hebt gebruikt en ik je er van op de hoogte stel dat ik het weet en wil dat je ‘t weghaalt.
-//-
Die ‘blaf brief’ wat is dat eigenlijk?
“Kennisgeving van het feit dat ik weet dat jij mijn beeld oneigenlijk hebt gebruikt en ik je er van op de hoogte stel dat ik het weet en wil dat je ‘t weghaalt.”
…Of dat ik de blogger vriendelijk verzoek om aan de juiste naam en bron vermelding te doen.
Reageert de blogger niet of slecht (krijg je een botte en brutale brief terug op een mi. redelijk verzoek)
Stuur ik een ‘echte blafbrief met rekening.’ Mensen met zo weinig respect hebben voor anderen kopen hun levenslessen maar in.
Dit hele proces, van onprettige verassing tot en met briefwisseling, heeft mij tijd gekost die ik had kunnen besteden aan illustreren en acquisitie.
Het laten begaan was geen optie om ethische of copyright en winst-derving gerelateerde redenen.
-//-
Met of zonder rekening?
Volgens de wet kan je onmiddellijk een rekening mee sturen.
Dit om er geen algemene praktijk van te maken; dat een blogger gewoon beeld plaatst zonder toestemming en vervolgens wacht tot ‘ie ontdekt wordt en het dan off-line haalt.
Heeft ‘ie toch mooi de drie weken of ettelijke maanden plezier gehad van de afbeelding zonder mij voor mijn werk te betalen.
Je kan argumenteren dat het beeld ‘slechts’ eye candy was en vervangbaar.
Wel nu, had dan een ander beeld gekozen dat creative commons heeft. Maar blijkbaar was het copy righted beeld ‘goed genoeg’. ( of doe gewoon geen beeld als het zo ‘vervangbaar’ is.)
Zo kan je bezig blijven.
-//-
Blafbrief ontvangen wat nu?
Gewoon doen wat de rechthebbende vraagt als het gaat om verzoek tot verwijderen of naamsvermelding.
Excuses maken en het niet meer doen.
Overleg over een evt. rekening kan altijd, maar je zat fout en dat had je kunnen weten, tenzij dat niet zo was. beargumenteer waarom.
Hieronder een paar voorbeelden van argumenten die niet helpen in een conversatie:
Ja, maar ik verdien geen bakken met geld!
Het gaat niet (enkel) om de hoogte van het eventuele verdiende bedrag, maar ook om het principe:
Je vindt mijn beeld dus goed genoeg om het onderdeel te maken van je ‘image’ en om de verkoop te bevorderen maar je wilt mij niet betalen voor mijn tijd en werk in de tekening?
Wauw. en je vind het vervolgens ‘raar’ dat ik hier moeilijk over doe?
Ja, maar wederzijdse exposure?
Oh. ‘Exposure’ daar zou ik blij mee moeten zijn. Pardon? Je hebt het werk zonder te vragen toegeëigend? En je vindt dat je reclame maakt voor mij als je de bron niet vermeld, niet hebt gehouden aan mijn wens om het enkel op mijn blog te laten staan?
Mijn blog is ‘gratis te lezen’
Dat jij jouw content ‘gratis’ aanbiedt betekent nog niet dat je mij kan dwingen hetzelfde met mijn content te doen.
Wie is hier nou mal aan het doen gij of ik?
😉
*Check wel even of degene die jou vraagt het beeld te verwijderen echt wel de rechthebbende is of een vertegenwoordiger daarvan. Er zijn ook neppe blafbrieven en valse bedrijven in omloop.
-//-
Wat moet je hier nu mee als blogger die het wel goed wil doen?
- Gebruik geen beeld als je twijfelt over de oorsprong en het gebruik op je website.
- Neem contact op met de rechthebbende bij gebruik van creative commons als je meer wil dan de licentie toelaat.
- Neem contact op met de rechthebbende bij twijfel over de invulling van je doel met het beeld/de licentie.
- Laat maatwerk maken voor je website als je er echt serieus mee bezig gaat en koop de rechten om te mogen doen wat je wilt.
- Hergebruik beelden met vooraf gegeven toestemming (creative commons of maatwerk)
- Maak zelf beelden en gebruik deze.
Let bij het zelf maken van beeld op privacy rechten! zoals persoons en portretrecht, spelregels voor fotograferen van militaire bases en personeel, fotograferen in semi-openbare ruimte, vraag vooraf toestemming, dan heb je achteraf minder kans op problemen.
In het blog van Renze Droog wordt een korte maar handige samenvatting over beeldgebruik gegeven en diverse goede links met info
Afbeeldingen op websites: wat mag en wat moet?
-//-
Wat kan je als beeldmakers doen om het mensen makkelijk te maken om je beeld de juiste wijze te delen?
- Maak jezelf bekend met de verschillende licenties. Creative Commons | COPYLEFT/Art Libre | GNU General Public License | MIT License
- Zet niet enkel icoontjes neer maar leg de licensie ook woordelijk uit. Dat helpt echt!
- Maak het mensen makkelijk om je werk te delen!
- Plaats deel buttons bij het beeld wat je wel wilt delen
- Kies een Creative-Commons alleen als je het werk niet commercieel in gaat zetten (ook in de toekomst niet!).
Een uitgebreidere uitleg over CC vind je op het Vakblog van Raymond Snijders.
En als je iets niet gedeeld wil hebben?
- Zet je werk niet online.
- of scherm een gedeelte af van je website.
- of laat mensen op aanvraag een portfolio zien per e-mail, streaming of pdf.
Wil je het toch online zetten en doe je niet aan ‘afgeschermde tuinen’ politiek
- Overweeg een onzichtbaar watermerk of right click uit zetten.
- Upload beeld-bestanden altijd in lage resolutie, dwz goed genoeg voor web en retina, niet kwalitatief goed genoeg om uit te printen.
- Plaats een url in het beeld als onderdeel van de tekening (of maak een rand onder het beeld waar je de url in plaatst als je het esthetisch niet mooi vind.)
- Zet je url in de bestandsnaam bijv: crying-girl_inktspatten_nl.jpg
- Er is ook een officieuze dienst die jouw werken in de gaten houdt en proactief scant op misbruik.
Persoonlijk vind ik n-r-c een beetje zonde. Mensen kunnen altijd nog print screen doen of op andere wijze een digitale kopie maken.
Je maakt het iemand die je misschien wil inhuren lastig om een afbeelding met als bestandsnaam je contact gegevens te bewaren/delen met andere geïnteresseerden.
Waarom zou je?
Tip: Spreek met hen de aanpak door wanneer er wat ontdekt wordt. Zodat je geen pitbull op een newb afstuurt die een foutje heeft gemaakt. We zijn allemaal beginnelingen geweest.
-//-
De plugins & diensten:
Opletten
Opletten uitbesteden: Zelf genoemde dienst(en) nog niet ingezet, Ik ben geen pitbull (en ik hoop dat fans van mijn werk geen jatkatten zijn.)
Beschermen
Watermerk toevoegen
Transparent Image Watermark Plugin (via indigowebstudio.nl)
Transparent image watermark http://wordpress.org/extend/plugins/transparent-image-watermark-plugin/
Right click uit zetten: No Right Click Images Plugin
Geraadpleegde Bronnen:
Iusmentis | Legal Tech | Charlotte’s Law and Fine Prints
art libre / copyleft
en zie ook de links in het blog zelf 😉
Nieuw index blog auteursrechten en beeld blogs van Charlotte’s Law & Fine Prints
Nieuw blog bij Wilma van de Meerakker | Legal Tech naar aanleiding van blogpraat 15/04
